“Door een ingrijpend verlies worden we uit de rivier van het leven opgetild
en ergens op de oever neergesmakt.
Eenmaal van de schok bekomen, gehavend en haveloos,
kijken we verdwaasd om ons heen, niet wetend waar we zijn beland,
niet wetend of we ooit nog in de stroom mee willen zwemmen,
niet wetend of we dat nog wel zouden durven of kunnen.
Weifelend zetten we enkele pasjes op dit onbekend terrein.
Onzeker of we zo de juiste richting uitgaan.”
-- Auteur onbekend --
Rouwen is het verwerken van een groot verlies. Dit kan een verlies zijn bij een overlijden van persoon of dier, het verlies van je baan of je gezondheid door ziekte.
Maar het kan ook een verlies zijn bij de hoop op een kind. En misschien voel jij wel een groot verlies na een scheiding of bij het ontvluchten bij een relatie.
Waardoor je een verlies van eigenwaarde of identiteit heb.
Verlies geeft veel verschillende emoties zoals boosheid, verdriet, frustratie of eenzaamheid.
Jouw verlies zorgt voor een rouwproces. En dit rouwproces kost jou energie.
Je voelt je moe, futloos en je hebt last van hoofdpijn.
Rouwproces
Er bestaat geen vaste volgorde van rouw. Iedereen rouwt op zijn of haar eigen manier. Er is ook geen tijdsbestek aan een rouwperiode verbonden.
Want ieder verlies is uniek, ongeacht wat voor soort verlies het is. Zo zijn er verschillende methodes,
fases en taken die in de loop der jaren zijn ontwikkeld en die meegegroeid zijn met de tijd.
Fases
Volgens Elisabeth Kübler-Ross is er een model van 5 fases.
- Ontkenning; allereerst wordt er met ongeloof gereageerd. dit is een afweermechanisme dat als een buffer werkt om de kans te krijgen weer tot jezelf te komen.
- Woede; de ontkenning is voorbij. Er heerst nu vooral de woede, de angst en misschien zelfs jaloezie. Deze wordt vaak gericht aan de direct omgeving.
- Onderhandeling; door doelen te stellen wordt het nieuws verzacht. Maar wat als ik dan .....
- Depressie; de waarheid dringt door. Je trekt jezelf terug en hebt weinig contacten met de omgeving.
- Aanvaarding; wanneer je weet dat je geen hoop meer hoeft te koesteren, kun je het nieuws accepteren.
Weer anderen zeggen dat er zelfs 7 fases zijn, waarbij ongeloof en schuldgevoel ook een (apart) onderdeel van het proces kunnen zijn.
Rouwtaken
Volgens Prof. Manu Keirse zijn er 4 taken van rouwarbeid.
- Onder ogen zien van de werkelijkheid van het verlies; Je bent in een roes beland waarbij je je afvraagt of je een nachtmerrie hebt.
- Ervaren van de pijn van het verlies; je slaagt er in de pijn te dragen en te verdragen.
- Aanpassen aan de omgeving; je leven herinrichten, de draad weer oppakken. dit vraagt om aanpassing en nieuwe vaardigheden.
- Opnieuw leren houden van de mensen en van het leven en het verlies een plaatsje geven; het verlies wordt geweven met het verdere leven. De pijn vervaagt en de energie komt weer terug.
DNA Model van rouw
Johan Maes spreekt over een DNA streng, waarbij verlies en verder leven met elkaar in verbinding staan.
- Verbinding; verliezen brengen veranderingen mee en omgekeerd. In dit deel gaat het om de pijn van de afwezigheid.
- Verlies; hierbij gaat het om (vaak verscheurende en ondraaglijke) scheidingspijn. Je probeert niet overspoeld te raken, maar ons met de pijn te verhouden, zodat ze een deel van je wordt, zodat het draaglijk wordt.
- Verder leven; Hierbij gaat het om de pijn van de ontwrichting. Je ademt nog, je bent er nog, maar je leven is niet meer hetzelfde. Soms is het zelfs onherkenbaar geworden. Het verlies wordt ervaren als een breekpunt, soms een breukpunt, in je levensverhaal. Er is een periode voor en een periode na.